Utwory Sławomira Mrożka zaprezentowaliśmy w sobotę 16 września 2017 roku w ramach naszego cyklu Czytamy Dzieła Literatury Narodowej. Wcześniej przedmiotem naszej twórczej pracy stał się: „Pan Tadeusz”, „Balladyna”, „Krzyżacy”, „Opowiadania” Żeromskiego, „Wesele”, „Potop”, „Zemsta”, „Lalka”, „Dziady”…
Dlaczego Mrożek? Ponieważ jego dzieła, nawet te wczesne, brzmią dzisiaj niezwykle współcześnie. Postanowiliśmy ponadto przytoczyć takie utwory, które pozbawione są patosu, mistycyzmu czy znamion klasyki, choć spełniają rangę wielkości i stanowią doniosły element narodowej literatury.
We wspomnianym wydarzeniu artystycznym wzięli udział uczniowie Gimnazjum, Siódmoklasiści, a także … Nauczyciele. Zarówno opowiadania „Niżej, „Słoń”, „Lolo” jak i dramaty „Na pełnym morzu” oraz „Policja” – łączył motyw wolności: oczekiwanej, wymarzonej, niemożliwej lub spełnionej. Za każdym razem jednak bohater w konfrontacji z problemem zniewolenia ujawnia swe słabości i niepokoje. One zaś generują dramat egzystencjalny człowieka i złowrogie zawirowanie biegu historii. Mrożek, zmarły w 2013 roku artysta, miał okazję przeżyć czasy PRL –u, transformacji ustrojowej i wolności swojej Ojczyzny, którą oglądał w wyniku emigracyjnego dystansu z wielką wnikliwością. Wpisany w europejski teatr absurdu posługuje się groteską i satyrą; prześmiewczo chłoszcze polskie wady i demaskuje romantyczne mity.
Nasza tegoroczna praca nad Mrozkiem zaczęła się od filologicznego wykładu, który miał na celu zbudowanie młodym aktorom kontekstu, ale też zrozumienie konwencji. Warto nadmienić, że cała przestrzeń teatralna, tak ważna dla właściwej interpretacji słowa, została z precyzją, smakiem i subtelnością stworzona przez panią Annę Hedemann, której w realizacji zamierzenia pomogły panie: Regina Choróbska, Agnieszka Kwiatkowska, Dorota Pasieczna i Dorota Siemianowska. Efekt dwutygodniowych prób to czterogodzinny spektakl złożony z pięciu aktów.
Pierwszy z nich – „Niżej” – abstrakcyjny konflikt pomiędzy poziomem i pionem – przedstawili z ogromną dozą dowcipu Nauczyciele. Właściwie nie wiadomo, kto wygrał spór: Artur – rzecznik kompromisu (p. Tomasz Książek) czy tłumek rozjuszonych rzeczniczek linii pionowych (pp. Magdalena Bobińska, Anna Hedemann, Anna Iskra, Magdalena Ludwig, Agnieszka Kwiatkowska, Katarzyna Malina, Paulina Moskwa, Dorota Pasieczna, Magdalena Reiter, Ewa Zaporowska – Siwiak).
Drugi akt to „Na pełnym morzu” – tragikomiczna opowieść o tratwie skupiającej rozbitków pragnących zbudować demokratyczne społeczeństwo.
Sposoby kreowania wizerunku jednostek zabiegających o władzę i pozyskiwanie elektoratu wciąż jakby te same… Uczniowie klasy siódmej znakomicie poradzili sobie z wyzwaniem, choć jak wieść niesie, na próbach nie było łatwo…
Z kolei „Słoń” w wykonaniu klasy II a to adaptacja opowiadania o pewnym ogrodzie zoologicznym, który z opłakanymi skutkami posłużył się fałszywą ideą sztucznego zwierzęcia nadmuchanego gazem. Wszystko za sprawą dyrektora – karierowicza. Konfrontacja z rzeczywistością zdemaskowała nie tylko pozorne wartości , ale wpłynęła negatywnie na system edukacji młodzieży (!!!). Nasi uczniowie najlepiej poradzili sobie ze sceną obyczajowej rewolucji….
W przerwie czekała zarówno artystów, jak i publiczność – inspirowana gustami kulinarnymi PRL –u biesiada…
A po niej IV akt. Poruszył podzieloną na dwie sekwencje sceniczne adaptacją „Lola”. Uczniowie klasy II b zagrali zdeterminowanych chęcią posiadania słoninki szewców i histerycznie pożądające słoninki fryzjerki. Bochenek chleba i czerwone szpilki wydobyły prawdę o skali przystosowania człowieka do totalitarnego systemu, ale także o marzeniu za wolnością… Niesłychane emocje towarzyszące młodym artystom przekuły się na ich prawdziwy sukces podkreślony rzadką umiejętnością gry zespołowej, w której dialog i działania wyzwalają teatralną iskrę zwaną przez starożytnych katharsis .
V akt poprzedziła parada musztry policyjnej w wykonaniu uczniów klas IV naszej Szkoły Podstawowej, wprowadzając jednocześnie w absurdalną treść dramatu „Policja”. Uczniowie III klasy Gimnazjum – w większości od lat kształcący swój warsztat aktorski w ramach zajęć fakultetu teatralnego – byli klasą samą dla siebie. Klatka zbudowana przed oczami widzów na początku spektaklu znalazła teraz ostateczne usankcjonowanie. Państwo oparte na systemie policyjnego nadzoru potrzebuje więźniów, w innym wypadku przestanie istnieć. Ta absurdalna prawda powiała grozą ostatniej sceny.
Nasze czytanie, a raczej mówienie Dzieł Wielkiej Literatury Narodowej rządzi się prawem konkursu. Tak więc niezwykle trudne były obrady jury złożonego z Wychowawców klas, współpracującej od lat nad kształtem muzycznym wszystkich podobnych przedsięwzięć pani Jolanty Pierzchały oraz pedagogów przygotowujących wydarzenie – pp. Grażyny Domalik i Macieja Cirina.
Ogłoszenie wyników i wręczenie nagród przez Dyrektora Krzysztofa Kwiatkowskiego łączyło się, jak zwykle, z dużymi emocjami uczestników. A tak naprawdę zwyciężyli przecież wszyscy, przedzierając się nie tylko przez trudy zmagania się z literaturą, warsztatem teatralnym, ale często własnymi oporami.
Bowiem każdy z nas ma swoją klatkę, nadmuchanego słonia, tratwę, słoninkę, pana z brodą i policję.
A oto przyznane nagrody i wyróżnienia:
NAGRODA SPECJALNA dla Uczennic i Uczniów klasy II b
za wybitną i wnikliwą interpretację aktorską, a w szczególności dla (w porządku alfabetycznym):
Mikołaja Adamka, Michała Bartuli, Andrzeja Danielaka, Filipa Denkiewicza, Mikołaja Gosztyły, Alaksandra Hojnor, Szymona Kościelniaka, Maksymiliana Kralki, Bartosza Matei, Urszuli Obirek, Wiktorii Piątek, Klary Piotrowskiej, Przemysława Płysia, Małgorzaty Prockiej, Gabrieli Światłowskiej, Karoliny Uhruskiej, Pauliny Wygaś, Anny Zalewskiej
Poza tym:
Nagroda zbiorowa za najlepsza scenę:
I miejsce: Maja Drząszcz, Anastazja Gumulińska, Jakub Szanduła, Dawid Zbroja
II miejsce: Mikołaj Kaźmierczyk, Filip Michalski, Marcin Wójcik
III miejsce: Andre Jansen, Kinga Kozik, Wiktoria Zięciak
Nagrody indywidualne:
Grand Prix : Milena Karcz
I miejsce : Dominika Cybula i Karolina Uhruska (ex aequo)
II miejsce: Mikołaj Gosztyła, Michał Skowron (ex aequo)
III miejsce: Weronika Janowska, Klara Piotrowska (ex aequo)
Wyróżnienia:
Klasa VII:
Julia Lipniak, Olga Macugowska, Szymon Mikoś, Jakub Prokop, Radosław Płyś, Andrzej Sieroń, Sebastian Witkowski
Klasa II a : Kornelia Hojnor, Franciszek Morąg, Dorota Snoch, Antoni Toczek
Klasa II b: Michał Bartula, Szymon Kościelniak, Maksymilian Kralka, Bartosz Mateja, Przemysław Płyś
Klasa III: Karolina Bałabuch, Emilia Łasocha, Zuzanna Wierzba, Mateusz Zygmunt
